Szkoła Podstawowa im. Św. Stanisława Kostki w Kostowcu

Historia Szkoły

Pierwsze wzmianki o istnieniu prywatnej Szkoły w Kostowcu zostały odnotowane w roku 1877 (w kronice szkolnej) czyli od chwili kupienia folwarku przez ś.p. fundatorkę s. Florentynę Dymman ze Zgromadzenia „Rodziny Maryi”. Szkoła mieściła się w drewnianym budynku i posiadała kompletnie urządzone dwie izby lekcyjne oraz mieszkanie dla dwóch nauczycielek.

Do szkoły uczęszczały wychowanki Zgromadzenia oraz dzieci z okolicznych wsi: Siestrzeni, Urzuta, Książenic, a nawet Młochowa. W roku 1914 wybuchł pożar, który zniszczył zabudowania szkoły. Ocalał jedynie budynek gospodarczy. Staraniem ówczesnej przełożonej M. Matyldy Getter, cały folwark, w tym dom dla dzieci, został odbudowany i nauka w dalszym ciągu była prowadzona. Szkoła została upaństwowiona l .11. 1923 roku na podstawie pisma Inspektora Szkolnego Nr 313/23 o następującej treści: „Zgodnie z projektem sieci szkolnej organizuję z dniem 1 II 1923r. publiczną szkołę powszechną w Kostowcu gm. Młochów dla obwodu wsi: Koślawiec (44 dzieci), Siestrzeń wieś i Siestrzeń folwark (21), Urzut (41) i Daniewice (6). Pomieszczenie na szkołę przekazuje na zasadzie dobrowolnej umowy szkoła prywatna Zgromadzenia Rodziny Maryi. Gmina Młochów ponosi w myśl art. 11 z dnia l7 II 1922 roku, wszelkie wydatki związane z utrzymaniem szkoły”. Pierwszym kierownikiem państwowej szkoły powszechnej była s. Maria Szozda, która pełniła tę funkcję przez ponad 25 lat. Natomiast pierwszą nominację na nauczycielkę, staraniem przełożonej zakładu s. Agnieszki Gorderówny otrzymała Maria Sieczkówna dnia 2 II 1923r.

W kolejnym roku szkolnym dzień 13 X1 był szczególnym dla szkoły. Wtedy to obrano za patrona szkoły św. Stanisław Kostkę. Przez kolejne lata szkoła nadal się rozwijała i zaspokajała różne potrzeby swoich uczniów i środowiska lokalnego. W 1924 utworzono bibliotekę szkolną Fun­dusze na jej założenie zdobywano przez urządzanie przedstawień, w których brali udział wychowankowie. Część książek ofiarował Zakład Zgromadzenia „Rodziny Maryi”. Początkowo zbiór liczył 207 tomów, ale z czasem zbiór się powiększył do 300 tomów w roku 1928.

Dziesiąta rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości (1928) była obchodzona szczególnie uroczyście co wiązało się z zakupem przez szkołę sztandaru. Na kupno sztandaru zostały przeprowadzone zbiórki pieniężne. Na sztandarze o barwach biało - amarantowych został wyhaftowany po jednej stronie orzeł, a po drugiej patron szkoły św. Stanisław Kostka, natomiast na dole daty 1918-1928. Litery i napisy na sztandarze wykonała bezinteresownie mimo podeszłego wieku (80 lat) s. Antonina Łęczyńska. Poświęcenie sztandaru odbyło się 30 VI 1929 roku. Od 22 IX 1930 roku rozpoczęto tworzenie gazetki szkolnej, która ukazywała się co dwa tygodnie. „Nasza Gazetka” redagowana przez uczniów oddziałów III, IV, V pod opieką s. Marii Sieczkówny, miała wielkie powodzenie. Można było w niej znaleźć informacje z życia szkoły, wypracowania uczniów, wierszyki. Największym zainteresowaniem wśród uczniów cieszyły się zagadki i krzyżówki. W roku 1937 rozpoczęto pracę przy budowie nowego budynku szkoły (fot. obok), gdyż ten dotychczasowy był za mały w tym okresie uczyło się już 300 uczniów i nauka musiała odbywać się na kilka zmian. Pod koniec 1938 roku 13 XII odbyło się uroczyste otwarcie i poświęcenie nowego budynku szkoły. Był on bardzo okazały jak na ówczesny okres. Składał się z dwóch kondygnacji miał duże sale lekcyjne, gabinety dla nauczycieli i dyrekcji oraz łazienki. Szkoła miała warunki materialne i kadrowe do dalszego rozwoju. Niestety sytuacja szkoły tak jak całej Polski zmieniła się wraz wybuchem II Wojny Światowej.

Dzień l września 1939 roku został odnotowany w kronice szkolnej jako pamiętny dzień wybuchu II Wojny Światowej. Wczesnym rankiem tegoż dnia (godzina 5-ta) dały się słyszeć zamiast dzwonków szkolnych pierwsze sygnały wojny, straszne huki bomb i kuł. Dnia 6 września po południu Kostowiec został obrzucony 8 minami bombowymi. Przeżyto chwile grozy i niepokoju. Nastąpiła ewakuacja szkoły (nauczycieli) do Warszawy (...). Pobyt w oblężonej Warszawie trwał trzy tygodnie. Był to czas okropnych, niezapomnianych wrażeń zapisanych ognistymi i krwawymi obrazami. Po przetrwaniu oblężenia Warszawy nastąpił powrót do Kostowca.

Już przy rogatce na Okęciu dotarła do nas wiadomość, że w Kostowcu jest ogromny szpital wojskowy, który zajmuje całą szkołę (...). Przy alei brzozowej w Kostowcu znajduje się duży cmentarz niemiecki (300 osób ) natomiast po drugiej stronie szkoły mały polski (16 osób). Z powodu wybuchu wojny rok szkolny rozpoczął się 27 października. Było to po kapitulacji Warszawy. Zaczął się okres okupacji hitlerowskiej. Na wstępie wycofano podręczniki. Wprowadzono obowiązkową naukę jeżyka niemieckiego. Dla szkoły zostały przeznaczone jedynie dwie sale lekcyjne na parterze. Resztę zajmował szpital. Kierownikiem szkoły dalej była s. Maria Szozda. Nauczyciele byli ci sami co w poprzednich latach. Rok ten był bardzo trudny. Atmosfera w szkole była nieprzyjemna. Okupanci niszczyli pomoce naukowe i wszelką dostępną literaturę aby uniemożliwić naukę. Lekcje z racji ciężkich warunków lokalowych (dwóch sal) odbywały się na zmiany. Po wakacjach 1940 roku zmieniono dotychczasową funkcję budynku szkoły. Szpital zamieniono na kwaterę wojskową. Coraz częściej w Kostowcu zatrzymywały się oddziały wojskowe, które udawały się na wschód. Niemcy przygotowywały się do wojny z Rosją. Kolejne lata okupacji nie były łatwe, ale dzięki zaangażowaniu nauczycieli szkoła prowadziła nauczanie do momentu wyzwolenia. W dniach 14-15 stycznia 1945 roku nastąpiła długo oczekiwana chwila - ucieczka Niemców. Ich ucieczka była nagła i gwałtowna. Wszystkie drogi bite i polne były zatarasowane uciekającymi. W Siestrzeni można było obserwować uciekinierów podążających z trzech kierunków: Mszczonowa, Ojrzanowa i Młochowa. Uciekali tak szybko i gorączkowo, że nie mieli nawet czasu na odwet, którego obawiali się mieszkańcy Kostowca.

Już l7 stycznia pojawiły się pierwsze oddziały rosyjskie. Niemców, którzy jeszcze nie zdążyli uciec łapano. Drugiego lutego 1945 roku w Kostowcu były witane polskie oddziały wojskowe. Udawały się wraz z Armią Czerwoną na Berlin. Zdobycie stolicy Niemiec nastąpiło l maja 1945 roku, natomiast całe Niemcy skapitulowały 3 maja 1945 roku.

Szkoła w Kostowcu uczciła ten dzień gorącą modlitwą, śpiewami i deklamacjami. Była wielka radość i wzruszenie. W dniu 30 czerwca 1945 roku odbyło się uroczyste zakończenie roku szkolnego 1944/45.Ogólna liczba dzieci uczęszczająca w ostatnim roku wojny wynosiła 235. W Polsce zaczyna się okres pewnej stabilizacji i odbudowy kraju po zniszczeniach wojennych. Polska znalazła się na wiele lat pod wpływami ZSRR.

Pierwszy rok szkolny po zakończeniu II Wojny Światowej rozpoczął się 4 września 1945 roku. Kierownikiem szkoły była nadal s. Maria Szozda, szkoła liczyła 310 uczniów. W czerwcu 1948 roku Kostowiec odwiedził Prymas Polski August Hlond. Od roku szkolnego 1949/50 funkcję kierownika szkoły pełniła Maria Zużyło. Od początku powojennej działalności szkoła była miejscem coraz większej aktywności uczniów i rodziców. Działały różne koła zainteresowań i organizacje: chór, samorząd szkolny, PCK, SKO, Spółdzielnia Uczniowska. Każdego roku uczniowie obchodzili uroczyście święto Patrona Szkoły św. Stanisława Kostki. Do tradycji szkoły weszły na stałe spotkania przy choince, wspólny opłatek i granie Jasełek.

W latach powojennych program szkoły musiał zawierać także elementy ideologiczne wynikające z realiów tamtych czasów. Każdego roku obchodzono więc rocznicę Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej, rocznicę urodzin Józefa Stalina, podejmowano różne zobowiązania z okazji Święta Pracy oraz kolejnych zjazdów PZPR. W kronice szkolnej znajdujemy taki zapis: cyt. „Dnia 21 grudnia 1949 roku odbyła się uroczysta akademia poświęcona 70 let­niej rocznicy urodzin Józefa Stalina, Wodza i Nauczyciela klasy robotniczej i całego świata. W czasie akademii zaznajomiono się z życiem i działalnością Józefa. Stalina. Następnie dzieci wygłosiły szereg wierszy, odczytały kilka fragmentów poświęconych Józefowi Stalinowi i odśpiewały piosenki. Na zakończenie odbyło się wspólne śniadanie i dzieci otrzymały słodycze i owoce".

Od 1950 roku w szkole powstała drużyna harcerska, która działała do końca lat dziewięćdziesiątych. Harcerstwem zajmowali się państwo Halina i Franciszek Antonikowie, a w późniejszych latach także pani Małgorzata Laszuk. Każdego roku szkoła organizowała bliższe i dalsze wycieczki oraz obozy wędrowne (do Kazimierza Dolnego, NRD, Krakowa, Gdańska, Częstochowy, w Góry Świętokrzyskie, do Żelazowej Woli, Warszawy. Palmir). Zawsze też duże znaczenie przywiązywano do zajęć sportowych odbywały się różne zawody i zabawy ruchowe.

Kolejnymi dyrektorami szkoły byli: Jerzy Szczepański, Bogusław Kadzikiewicz, Eugenia Zapaśnik, Stefania Jagodziń-ska. Franciszek Antonik, Cecylia Zielony, Danuta Czubek, Ireneusz Lemanowicz. Teresa Perkowska, Małgorzata Woźniak. Rok szkolny 1965/66 był ostatnim rokiem siedmioletniej szkoły podstawowej. Od następnego roku nauka w szkole trwała osiem lat. Od zapoczątkowania reformy oświaty w roku szkolnym 1999/2000 nauka w szkole podstawowej trwa sześć lat.

W roku 1989 rozpoczęto dobudowę II piętra budynku szkoły, którą ukończono w roku 1993. Inicjatorką rozbudowy szkoły była pani Teresa Skłodowska. Szkoła wzbogaciła się o nowe sale lekcyjne, pokój nauczycielski, kancelarię i inne pomieszczenia.

Od początku roku szkolnego 2001/2002 do dnia 14 marca 2006 funkcję dyrektora szkoły pełnił Grzegorz Tyszko. W tym okresie nastąpił dalszy rozwój szkoły. Odnowiono wiele sal lekcyjnych oraz w wielu z nich wymieniono umeblowanie. W kostowieckiej szkole nieustannie doskonali się proces dydaktyczno-wychowawczy. O dobrych wynikach nauczania świadczy brak od wielu lat drugoroczności oraz wyniki uczniów w sprawdzianach zewnętrznych przeprowadzanych od kilku lat w klasach szóstych. Szczególne znaczenie przywiązuje się do pracy wychowawczej, a zwłaszcza wychowania moralnego i patriotycznego. Z wielką starannością pielęgnuje się tradycje lokalne ogólnonarodowe co znajduje wyraz m.in. w uroczystych obchodach na terenie szkoły świąt religijnych i państwowych. Opracowano nowy statut szkoły oraz kodeks ucznia, powstało wiele nowych kół zainteresowań i zespołów uczniowskich. Aktywnie działa samorząd uczniowski oraz Rada Rodziców, której od wielu lat przewodniczącym jest pan Mirosław Kalisiewicz. Szkoła posiada stałą kadrę nauczycieli, którzy nieustannie podnoszą swoje kwalifikacje. Wielu z nich ma uprawnienia do nauczania dwóch przedmiotów. W ostatnich latach z naszego grona odeszły na zawsze śp. Anna Jaworska wieloletnia nauczycielka tej szkoły oraz śp. Leokadia Szwarcberger pracownik obsługi.

Dzięki zrozumieniu problemów oświaty przez władze samorządowe, w roku 2004 Gmina Nadarzyn odkupiła od Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi budynek szkoły. Dobra współpraca z Gminą zaowocowała wymianą okien na dwóch piętrach budynku szkoły. Wyremontowano także piece CO, wymieniono podłogi w wielu salach otwarto bibliotekę oraz urządzono od nowa nowoczesną pracownię komputerową.

We wrześniu 2005r. z inicjatywy dyrektora, Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego Szkoły zostało oficjalnie nadane szkole, przez Radę Gminy Nadarzyn, imię św. Stani­sława Kostki. Uroczystość nadania imienia zgromadziła wielu znakomitych gości. Mszę świętą w intencji szkoły odprawił J.E. Kardynał Józef Glemp Prymas Polski, który dokonał również uroczystego poświęcenia portretu patrona. Od dnia 14 marca 2006 roku funkcję dyrektora szkoły pełnił p. Zbigniew Reluga.

Opracował Maciej Szmel